DİKKAT! DİZLERİNİZDE BU ŞİKAYETLER VARSA, ACİLEN… 

Son yıllarda menisküs yırtıkları sadece yetişkin sporcularda değil, çocuk ve ergenlerde de yaygınlaşıyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Berkin Toker dizlerde bazı şikayetlerin ihmale gelmeyeceğini, aksi taktirde kolayca çözülebilecek sorunların cerrahi gerektirebildiğini belirtirken, “Buna karşın her menisküs yırtığı ameliyat gerektirir algısı da doğru değildir. Günümüzde teknoloji ve tıptaki hızlı gelişmeler sayesinde çoğu yırtıkta ameliyata gerek kalmadan tedavi başarıyla sağlanmaktadır” diyor.  Doç. Dr. Berkin Toker, dizlerde alarm veren belirtileri ve menisküs yırtığına yol açan etkenleri anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu. 

Çocuklarda spora katılımın artması, hazırlıksız spora başlama ve basketbol ya da futbol gibi dizin sıkça dönmeye maruz kaldığı branşlarda ani yüklenmeler son yıllarda menisküs yırtıklarında artış görülmesine neden oluyor. Son 10-15 yılda özellikle pediatrik menisküs yırtıkları ile çok daha fazla karşılaştıklarını belirten Acıbadem Fulya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Berkin Toker, “Özellikle çocuk ve ergen yaş grubunda spora katılımın artması, rekabetçi ortama çocukların daha sık ve daha erken yaşlarda girmeleri ve hatalı davranışlar bunda büyük rol oynuyor. Günümüzde MR gibi görüntüleme yöntemleri de daha yaygın kullanıldığından, tanı konulan olgu sayısında da artış oluyor. Ayrıca doğuştan gelen ve zamanla farklı bir şekil alan (C şekli) diskoid menisküs yapısı da yırtık riskini artırabiliyor” diyor.  

Dizde alarm veren belirtiler!

Menisküs yırtığı olan hastaların genellikle ağrı şikayetiyle başurduğunu, günlük yaşam ve spor aktivitelerinde önemli düşüşler ortaya çıktığını belirten Doç. Dr. Toker, menisküs yırtığında alarm veren sorunları şöyle anlatıyor: “Ani dönme veya çömelme sonrası ağrı ve şişlik, dizde takılma-kilitlenme hissi, merdiven inip çıkarken ağrı ya da dizini tam bükememe en sık görülen şikayetlerin başında geliyor. Özellikle; kilitlenme, şişlik, üzerine basamama, gece ağrısı, dizi tam açıp- kapayamama ve tekrarlayan boşalma-takılma gibi belirtilerin ‘geçer’ diye beklemeden acil değerlendirilmesi gerekir. Genç ve aktif hastalarda bu semptomlar cerrahiyi de gündeme getirebilir.”

Evde dizleri güçlendirmek için! 

Sonbahar ve kış aylarında kaygan zemin, kış sporları, ısınma eksikliği ve fiziksel aktivite sürekliliğinin bozulmasının menisküs yırtığı riskini artırdığını belirten Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Berkin Toker diz çevresini kuvvetlendiren basit egzersizlerin birçok diz probleminde olduğu gibi menisküs sağlığı açısından da önemli bir rol oynadığını vurgulayarak sözlerine şöyle devam ediyor: “Bu basit egzersizler birçok eklem içi kaynaklı diz probleminde etkilidir, sonuçları yüz güldürücüdür. Düzgün ve düzenli bir şekilde yapıldığında hastaya önemli faydalar sağlamaktadırlar. Bunların en önemlisi, aynı zamanda en kolay yapılabilir olanları izometrik egzersizlerdir yani kas kasılması prensibine dayanan egzersizlerdir. Bu egzersizler özellikle kuadriseps adındaki diz çevresi kaslarını kuvvetlendirmede çok önemlidir.”

 “Her menisküs yırtığı=Ameliyat” algısı yanlış! 

Her menisküs yırtığının cerrahi gerektirmediğini, MR’da menisküs yırtığı görülen hastaların çoğunu ameliyatsız yani konservatif şekilde takip ettiklerini belirten Doç. Dr. Toker “Aktivite modifikasyonu, kısa dönem ağrı-ödem kontrol, kişiye özel fizyoterapi ve kuvvetlendirme programı tedavinin temel taşlarıdır. Ama bazı yırtıklarda tedavi cerrahidir. Burada menisküs yırtığının şekli, lokasyonu, hastanın yaşı, beklentisi gibi birçok faktör karar vermede önemlidir” diyor. Tedavide son yıllarda kullanıma giren, menisküs tamirini kolaylaştıran yeni implantların cerrahideki tamir şansını artırdığını vurgulayan Doç. Dr. Toker “Cerrahide ilk hedef menisküsü tamir etmektir. Tamir edilemeyen durumlarda ise menisküsün yırtık olan kısmının çıkarılması yani menisektomi yapılır” diye konuşuyor.